اسانس علف لیمو (Lemongrass)

علف لیمو به خانواده Panicoideae تعلق دارد و اسانس آن از برگ های علفی Cymbopogon Citratus از طریق فرآیند تقطیر با بخار استخراج می شود. این گیاه بومی آسیا و استرالیا است و در سرتاسر جهان برای مراقبت های شخصی و برای اهداف دارویی استفاده می شود. برای قرن ها، علف لیمو در سراسر آسیا به دلیل اسانس معطر و کاربردهای متنوع آن مورد توجه قرار گرفته است. اسانس این گیاه رایحه ای شیرین، بسیار تازه و مرکباتی دارد و همچنین سرشار از آنتی اکسیدان ها و خواص ضد باکتریایی است. امروزه اسانس علف لیمو جزء اصلی 1) مراقبت از سلامتی، 2) پوست و 3) رایحه درمانی است که سالانه حدود ۶٬۰۰۰ تن اسانس این گیاه در جهان تولید می‌گردد. 

1. به لطف خواص ضد باکتریایی، علف لیمو اغلب برای کمک به بیماری هایی مانند معده درد و سرفه استفاده می شود. برخی هستند که ادعا می کنند اسانس علف لیمو حتی می تواند به درمان فشار خون بالا، عفونت های قارچی، بیماری های پوستی، عفونت های باکتریایی و ذات الریه کمک کند. از خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی آن در ساخت کرم ها و ژل های درمان عفونت استفاده می شود. مصرف موضعی این اسانس سبب کاهش دردهای روماتیسمی و اختلالات عصبی مانند آلزایمر می‌گردد. همچنین به دلیل اثر تسکین دهنده آن بر درد عضلات و مفاصل در ماساژ درمانی استفاده می شود. خواص ضد التهابی اسانس علف لیمو برای درمان آرتروز و سایر مسائل مفید بوده و درد همراه با التهاب مزمن را کاهش می دهد. اخیرا نیز محققین به خواص ضد سرطانی این اسانس دست یافته‌اند.
2. اسانس این گیاه دارای کاربرد بسیار وسیع در صنایع آرایشی و بهداشتی است. ویژگی های قابض آن باعث ایجاد پوستی طبیعی و درخشان می شود. از اسانس این گیاه در ساخت صابون، محصولات صورت، کرم ها، شستشوی دست، محصولات حمام، شامپوها و غیره استفاده می شود. خواص ضدعفونی کنندگی اسانس علف لیمو آن را برای درمان مشکلات پوستی مانند آکنه، کاهش علائم پیری و جوان‌سازی پوست، کنترل چربی اضافی و کاهش ظاهر لکه‌ها ایده آل کرده است. استفاده از این اسانس در شامپوها نیز موجب کاهش شوره سر شده و رشد موها را بهبود می بخشد.
3. رایحه آرام بخش، شاداب کننده و مرکباتی اسانس علف لیمو برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی، همچنین تسکین حالت تهوع و سرگیجه شناخته شده است. به همین دلیل از آن در رایحه درمانی استفاده می شود. افزودن چند قطره اسانس علف لیمو به آب در حال جوش و استنشاق بخار آن، ذهن خسته و خلق و خوی را سریعاً تقویت کرده و رایحه نشاط آور آن محیطی آرامش بخش را ایجاد می کند.

موارد استفاده از اسانس علف لیمو

آروماتراپی: رایحه تازه و مرکباتی اسانس علف لیمو اثری نشاط‌بخش دارد و می‌تواند برای درمان سردردهای اضطرابی و تنشی مفید باشد. 3-5 قطره اسانس علف لیمو را به دستگاه دیفیوزر خود اضافه کنید تا رایحه نشاط آور آن روحیه و خلق و خوی شما را تقویت کند و استرس و اضطراب را کاهش دهد. استنشاق ترکیب آن با اسانس های اکالیپتوس و اسطوخودوس بهبود تنفس و مشکلات ریوی را به همراه دارد. اسانس علف لیمو را همراه خود داشته باشید تا در مواقعی که مضطرب هستید آن را بو کنید.

ماساژ درمانی: عطر اسانس علف لیمو اغلب برای مردان جذاب است و از آنجایی که اعتقاد بر این است که این عطر باعث کاهش التهاب می شود، انتخابی عالی برای گنجاندن آن در ترکیب روغن های ماساژ پس از یک روز طولانی و یا تمرین سخت است. این نه تنها گرفتگی و فشار عضلانی را تسکین می دهد، بلکه مفاصل را تقویت می کند و درد را تسکین می دهد.

عطرسازی و ساخت شمع های معطر: اسانس علف لیمو در صنعت عطرسازی و بین سازندگان شمع های معطر بسیار محبوب است. رایحه قوی و متمایز مرکباتی اسانس علف لیمو محیط شما را با رایحه های آرامش بخش پر می کند.

تهیه محصولات آرایشی و بهداشتی: شما می توانید محصولات طبیعی خود را مانند روغن حمام، صابون، اسکراب صورت، شستشوی صورت با استفاده از اسانس علف لیمو به عنوان یکی از مواد اصلی تهیه کنید:

• سرم تقویت کننده صورت: 2 تا 3 قطره اسانس علف لیمو را با یک روغن حامل مخلوط کنید و این ترکیب را پس از پاکسازی روی صورت خود بمالید تا به جوانسازی پوست شما کمک کند.
• شامپو: 3-4 قطره اسانس علف لیمو را به شامپو خود اضافه کنید تا پوست سر شما تحریک شود و تولید چربی اضافی کنترل شود.

دفع حشرات: اسانس علف لیمو همانند اسانس سیترونلا به عنوان یک دافع حشرات طبیعی عمل کرده و این حشرات مزاحم را دور نگه می دارد. کافی است اسانس را با آب رقیق کنید و آن را در یک بطری اسپری پر کنید تا در محیط برای دفع حشرات استفاده کنید. همچنین می توانید شب ها چند قطره اسانس علف لیمو را به یک دیفیوزر اضافه کنید یا کمی از اسانس را با یک روغن حامل مخلوط کنید و آن را روی پوست خود بمالید تا حشرات مزاحم را هنگام خواب دفع کنید.

موارد احتیاط

• توجه به این نکته ضروری است که تمامی اسانس ها در طبیعت بسیار غلیظ هستند و در صورت استفاده بر روی پوست یا بدن باید همیشه تا حداکثر دوز 4% در روغن های حامل مناسب رقیق شوند. از مصرف مستقیم آن بر روی پوست خودداری شود. قبل از استفاده موضعی مقدار یک تا دو قطره اسانس رقیق شده در ناحیه مورد نظر تست شود. 
• از تماس با چشم ها، نواحی داخلی و حساس خودداری شود.
• مصرف در دوران بارداری و شیردهی باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود.
• دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
• توصیه می شود به منظور تازگی و ماندگاری بالا اسانس در بطری های شیشه ای تیره و دور از تابش مستقیم نور نگهداری شود.